Nowe obowiązki banków i instytucji finansowych

Nowelizacja VAT zakłada prowadzenie kwartalnej ewidencji płatności transgranicznych. Mają być one udostępniane szefowi KAS. Dostawcy usług płatniczych będą tym samym zobowiązani do przeglądu transakcji – zarówno wychodzących, jak i przychodzących – pod kątem transgraniczności. Analiza ma dotyczyć płatności wykonanych na jeden numer IBAN (ang. International Bank Account Number – IBAN) – międzynarodowy standard służący do identyfikowania rachunków płatniczych), jeśli ich liczba w ciągu kwartału przekroczy 25. Analiza płatników ma się odbywać poprzez identyfikowanie lokalizacji odbiorcy płatności i płatnika. Można będzie w tym celu wykorzystać wspomniany system IBAN.

System CESOP od 2024

Przechowywane przez szefa KAS dane znajdą się też w systemie CESOP. Będzie on zbierać dane przekazywane przez administracje wszystkich państw członkowskich. W ten sposób powstanie kompleksowa baza danych o płatnościach transgranicznych, realizowanych w ramach Unii, jak i z krajami trzecimi, z której na ściśle określonych zasadach, będą mogły korzystać poszczególne państwa. CESOP to kolejne narzędzie analityczne służące do wykrywania nieprawidłowości. Ma się ono w efekcie przekładać na uszczelnienie poboru VAT, szczególnie w sektorze e-commerce .

Podsumowując, można stwierdzić, że dostawcy usług płatniczych, zarówno dostawcy usług, jak i ich odbiorcy, mają więc wejść w rolę analityków, śledząc dla urzędów piramidy finansowe. Transfery środków transgranicznych, szczególnie w ramach e-handlu, przechodzą często przez wielu dostawców, tworząc piętrowe systemy płatności. Instytucje przekazujące płatności alarmują, że będzie to wyzwanie karkołomne. Potwierdza to Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w stanowisku z 8 listopada 2022 r., dotyczącym informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych. UKNF wskazuje w stanowisku, że „rozwój sektora usług płatniczych, wprowadzanie innowacyjnych technologii i nowych coraz bardziej złożonych usług płatniczych znacznie wyprzedziły możliwości techniczne niektórych schematów i systemów płatności”. Nie są one w pełni dostosowane do wymogów wynikających z rozporządzeń unijnych .

Jeśli przepisy implementujące wejdą w życie, a wszystko wskazuje na to, że tak się stanie, będą obowiązywać od początku 2024 roku. Zmiany wprowadzane są wraz z większą nowelizacją ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

Poznaj najbliższe szkolenia z zakresu podatków