Słowa „zielony”, „eko” czy „zrównoważony” przez lata budowały wizerunek polskich marek. W marketingu ESG były synonimem nowoczesności i odpowiedzialności. Dzisiaj takie deklaracje stają się obszarem wymagającym szczególnej ostrożności i weryfikacji. Z jednej strony rośnie świadomość konsumentów - klienci coraz uważniej analizują obietnice firm; z drugiej - standardy regulacyjne i egzekucyjne zaostrzają się.

Przez lata pojęcie CSR (Corporate Social Responsibility) było głównym odniesieniem w rozmowach o odpowiedzialności firm wobec społeczeństwa i środowiska. W praktyce oznaczało to głównie działania filantropijne, programy społeczne czy wspieranie lokalnych inicjatyw – często dodatkowe wobec podstawowej działalności. Dziś jednak na pierwszy plan wysuwa się ESG (Environmental, Social, Governance). To nie tylko moda czy narracja o „byciu odpowiedzialnym”. To ramy strategiczne, które opierają się na twardych danych, mierzalnych wskaźnikach i regulacjach finansowych. ESG staje się nowym językiem biznesu – językiem zrozumiałym dla inwestorów, regulatorów i zarządów.

Komisja Europejska opublikowała końcową ocenę krajowych planów w zakresie energii i klimatu (NECP – EU climate goals at risk NECPs' - ambitious implementation must close the gaps), w której szczegółowo analizuje działania podjęte przez państwa członkowskie w kontekście unijnych celów klimatycznych. Polska, jako jeden z kluczowych graczy energetycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, została oceniona zarówno pod kątem postępów, jak i istotnych braków. Wnioski z raportu są dla naszego kraju jednoznaczne: potrzebne są pilne działania, szczególnie w zakresie efektywności energetycznej, inwestycji w OZE oraz dekarbonizacji gospodarki.

Projekt ustawy odblokowującej lądową energetykę wiatrową uzyskał wpis do wykazu prac rządu. Nowe prawo ma zmienić przepisy w zakresie lądowej energetyki wiatrowej (LEW). Jedną z najważniejszych zmian jest zniesienie zasady 10H.

Dekarbonizacja zakresu 3 odnosi się do redukcji emisji gazów cieplarnianych poza bezpośrednimi emisjami przedsiębiorstwa, które są związane z dostawcami, klientami oraz cyklem życia produktów. Obejmuje to działania mające na celu zmniejszenie emisji np. poprzez zmianę dostawców, lepsze zarządzanie transportem czy promowanie bardziej ekologicznych produktów. Grupa Kingfisher oraz Castorama Polska mają realizować ją poprzez planową współpracę z dostawcami, w ramach szeroko zakrojonego projektu, który może stanowić ciekawy obraz tego typu działań.

Europejski System Handlu Emisjami ma zostać rozszerzony i w nowym kształcie działać w Polsce od 2027 roku. Prace nad ETS2 trwają, ale w obliczu przedłużającej się wojny zmieniają się priorytety i pomysły na racjonalne odejście od gazów cieplarnianych.

Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (zwany dalej „CBAM”) wszedł w życie 1 października ubiegłego roku na mocy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2-23/956 z dnia 10 maja 2023 r. (tekst rozporządzenia w załączniku pod artykułem). Jest to jeden z elementów rozbudowanego programu redukcji emisji, nazwanego Fit for 55, a także – spory kłopot dla firm, które już są zobligowane do jego stosowania.

Reforma 55 (Fit for 55) jest ustalana, dyskutowana i powoli wdrażana już od kilku lat. Na ten moment obejmuje kilkanaście elementów, których modyfikacja ma na końcu doprowadzić do ograniczenia emisji o co najmniej 55% do 2030 roku. Najnowsze ustalenia dotyczą emisji metanu i charakterystyki energetycznej budynków.

Rada Ministrów 8 grudnia 2023 r. przyjęła projekty ustaw złożone przez ministra klimatu i środowiska, które dotyczą nowelizacji przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, a także ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Wypracowanie strategii dla rynku zielonych certyfikatów to jedna z rekomendacji Rady OZE Lewiatana i bez wątpienia kwestia, która wpływa znacząco na powodzenie ograniczenia wpływu CO2 na środowisko. Uregulowanie certyfikacji pod kątem różnych branż i produktów mogłoby znacząco wpłynąć na realizację planów dekarbonizacji Europy. Parlament Europejski (PE) kontynuuje proces wdrażania standardów na tym polu.