piątek, 17 listopad 2023 08:59

Zmiana Kodeksu postępowania cywilnego w sprawach z zakresu prawa pracy

22 września 2023 r. weszły w życie zmiany do Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie postępowań w sprawach o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy. Nowelizację wprowadzono ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1667).

Zatrudnienie do prawomocnego zakończenia postępowania

Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, sąd wydając wyrok o bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę lub o przywróceniu pracownika do pracy mógł w nim, na wniosek pracownika, nałożyć na pracodawcę obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Sąd dysponował więc pełną swobodą w ocenie wniosku pracownika: mógł go nie uwzględniać lub uwzględnić i zobowiązać pracodawcę do dalszego zatrudniania pracownika aż do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

W nowym brzmieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego sąd pierwszej instancji – bo tylko wyroków tych sądów dotyczy zmiana – takiej swobody już nie ma. Oznacza to, że wystąpienie przez pracownika z wnioskiem o zatrudnienie do czasu prawomocnego zakończenia postępowania obliguje sąd do nałożenia na pracodawcę w wyroku uznającym wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne albo przywracającym pracownika do pracy takiego obowiązku.

Dalsze zatrudnienie jako forma zabezpieczenia dla pracowników podlegających szczególnej ochronie

Kolejna zmiana dotyczy grupy pracowników szczególnie chronionych przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia, tj.:

  • pracowników w okresie przedemerytalnym,
  • pracownic w ciąży,
  • pracownic na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie ojcowskim, urlopie rodzicielskim, urlopie wychowawczym (od dnia złożenia wniosku o udzielenie urlopu),
  • pracowników powołani do zasadniczej służby wojskowej albo terytorialnej służby wojskowej,
  • pracowników imiennie wskazani uchwałą zarządu zakładowej organizacji związkowej, będący członkami zarządu lub innego pracownika będącego członkiem danej organizacji związkowej upoważnionymi do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy,
  • członków rady pracowników i członków rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego,
  • społecznych inspektorów pracy,
  • posłów, senatorów i radnych.

Znowelizowane przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przyznają nowe uprawnienia pracownikom podlegającym szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia. Pracownik podlegający szczególnej ochronie może na każdym etapie postępowania o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy wystąpić do sądu o udzielenie zabezpieczenia w formie nakazu dalszego zatrudniania pracownika przez pracodawcę aż do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

Sąd pracy obowiązany jest uwzględnić wniosek uprawnionego pracownika, chyba że jest ono oczywiście bezzasadne – wówczas odmówi udzielenia takiego zabezpieczenia.

Ochrona pracodawcy przez zabezpieczeniem

Zgodnie z nowelizacją, do czasu uprawomocnienia się postanowienia sądu w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia, pracodawcy przysługuje zażalenia na to postanowienie. Natomiast w sytuacji, gdy postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia uprawomocni się, pracodawca może złożyć wniosek o jego uchylenie, jeżeli udowodni, że po udzieleniu zabezpieczenia:

  • pracowni dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych;
  • pracownik popełnił przestępstwo, które jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
  • nastąpiła zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Dalsze zatrudnienie do czasu wykonania egzekucji

Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu w drodze egzekucji. Oznacza to, że sąd, na wniosek pracownika, w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia może nakazać pracodawcy zapłatę określonej sumy pieniężnej na rzecz pracownika, w celu  gwarancji wykonania przez pracodawcę zabezpieczenia nałożonego w postanowieniu.

strzalka

Poznaj najbliższe szkolenia z prawa pracy

Temat Start Forma
Praktyczne rozliczanie potrąceń z wynagrodzeń, zasiłków finansowanych z ZUS i umów cywilnoprawnych 6 maja 2024 On-line
Korekta listy płac, rozliczenia z ZUS i US z uwzględnieniem najnowszych zmian 7 maja 2024 On-line
Zasiłek macierzyński i wynagrodzenie za zwolnienia z pracy dla rodziców po wdrożeniu dyrektywy ue work-life balance – warsztat płacowy - kadrowy (wyliczenia i wzory wniosków) 7 maja 2024 On-line
Rozliczenie delegacji krajowych w ujęciu podatkowym i rachunkowym 8 maja 2024 On-line
Warsztaty z czasu pracy – zarządzanie i organizacja i pracy wielozmianowej 9 maja 2024 On-line