Taką szczególną grupę, dość liczną, stanowią pracownicy z orzeczonym stopniem niepełnosprawności. Pracownikom niepełnosprawnym zaliczonym do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573, z późn. zm.) przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w każdym roku kalendarzowym. Pracownik niepełnosprawny nabywa prawo do pierwszego dodatkowego urlopu wypoczynkowego po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia go do jednego z wymienionych stopni niepełnosprawności, czyli po roku i jednym dniu. Prawo do kolejnego dodatkowego urlopu wypoczynkowego pracownika nabywa z dniem 1 stycznia roku, pod warunkiem, że pozostaje w zatrudnieniu na ten dzień.

Przykład:

Pracownik podjął pracę 13 czerwca 2018 r. i tego dnia przedstawił pracodawcy orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które otrzymał 15 maja 2017 r. Przed podjęciem pracy 13 czerwca 2018 r. pracownik zatrudniony był w okresie od 01.10.2017 r. do 31.12.2017 r. Prawo do dodatkowego urlopu nabędzie w dniu 13 marca 2019 r., czyli po przepracowaniu roku z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Dostarczenie orzeczenia o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z opóźnieniem nie oznacza, że pracownik traci prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Jak przyznał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 czerwca 2005 roku, II PK 339/04: „prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, chociażby nie wystąpił do pracodawcy o przyznanie takiego urlopu”. Sąd Najwyższy przyznał bowiem, że „nieuzyskanie przez pracodawcę wiadomości o przysługującym pracownikowi z mocy prawa prawie do dodatkowego urlopu wypoczynkowego może – w konkretnych okolicznościach – oznaczać tylko tyle, że pracodawcy nie można zarzucić zawinionego niewykonywania zobowiązania do udzielenia urlopu zgodnie z przepisami prawa pracy”. Pracodawca zobowiązany jest zatem udzielić pracownikowi niepełnosprawnemu dodatkowego urlopu wypoczynkowego za poprzednie lata (lub od dnia zatrudnienia). W takich przypadkach pracodawcy z reguły udzielają „zaległego” dodatkowego urlopu wypoczynkowego za okres ostatnich 3 lat – tyle bowiem wynosi okres przedawnienie roszczeń pracowniczych.

Przykład:

pracownik został zatrudniony 20 grudnia 2017 roku na czas określony do 31 grudnia 2019 roku. Nie poinformował pracodawcy o tym, że legitymuje się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności od dnia 20 marca 2013 roku. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności pracownik przedstawił pracodawcy dopiero w grudniu 2019 roku. Pracodawca zobowiązany jest udzielić pracownikowi dodatkowego urlopu wypoczynkowego od dnia zatrudnienia. Jednak w związku z faktem, że pracownik nie zdąży go wykorzystać w całości do końca trwania umowy o prace, pracodawca wypłacić powinien ekwiwalent za niewykorzystaną część dodatkowego urlopu wypoczynkowego.
Co ważne, dodatkowy urlop wypoczynkowy nie należy się pracownikom niepełnosprawnym, którzy mają prawo do wyższego niż 26 dni urlopu podstawowego (np. na podstawie Karty Nauczyciela) lub dodatkowego urlopu na podstawie odrębnych przepisów. Przysługuje jednak, jeśli dodatkowy urlop na mocy odrębnych przepisów przysługuje w wymiarze niższym niż 10 dni.

Poznaj najbliższe szkolenia z kadr i płac