W związku z tym, że w systemie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych figuruje adres zameldowania pacjenta, a nie rzeczywistego zamieszkania, ubezpieczony, zgodnie z art. 59 ust. 5d ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ma obowiązek podać lekarzowi przy wystawianiu zwolnienia lekarskiego adres pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy, jeżeli adres udostępniony na profilu informacyjnym wystawiającego zaświadczenie lekarskie lub znajdujący się w dokumentacji medycznej ubezpieczonego różni się od adresu pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy.
Oznacza to, że pacjent, który na czas choroby zmieni adres zamieszkania, w związku z chorobą zmuszony jest przenieść się do rodziny, podczas wizyty lekarskiej powinien zgłosić to i upewnić się, że właściwy adres trafi do elektronicznego zwolnienia lekarskiego (eZLA). Miejsce rekonwalescencji podlega kontroli ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Zmiana adresu podczas zwolnienia lekarskiego – obowiązek wobec ZUS
W sytuacji, gdy pacjent w trakcie korzystania ze zwolnienia lekarskiego decyduje się zmienić miejsce pobytu, zobowiązany jest zgłosić zmianę adresu w ciągu trzech dni do Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w myśl art. 59 ust. 5e ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz rozporządzenie Ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.
Zgłoszenia zmiany miejsca pobytu podczas choroby pacjent może dokonać:
- telefonicznie,
- przez Internet – za pomocą formularza POG (pismo ogólne do ZUS) w systemie PUE ZUS,
- osobiście – w placówce ZUS.
Kontrola Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
Miejsce rekonwalescencji pacjenta podlega kontroli ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podobnie jak zasadność wystawionego zwolnienia lekarskiego i faktyczną czasową niezdolność do pracy ubezpieczonego. Taką możliwość dopuszcza art. 59 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
W trakcie kontroli lekarze orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mają prawo:
- przeprowadzić badanie lekarskie ubezpieczonego:
- w wyznaczonym miejscu, np. w placówce ZUS
- w miejscu jego pobytu;
- skierować ubezpieczonego na badanie specjalistyczne przez lekarza konsultanta ZUS;
- zażądać od wystawiającego zaświadczenie lekarskie udostępnienia dokumentacji medycznej dotyczącej ubezpieczonego, która stanowi podstawę wydania zwolnienia lekarskiego lub udzielenia wyjaśnień i informacji w sprawie;
- zlecić wykonanie badań pomocniczych, np. laboratoryjnych lub obrazowych.
Ubezpieczony ma obowiązek udostępnić swoją dokumentację medyczną podczas kontroli.
W przypadku, gdy lekarz orzecznik ZUS przeprowadzając kontrolę nie zastanie danej osoby pod zgłoszonym adresem, stwierdza, że dana osoba niewłaściwie wykorzystuje zwolnienie, co z reguły skutkuje odebraniem zasiłku chorobowego.
Zmiana adresu podczas zwolnienia lekarskiego - obowiązek wobec pracodawcy
O zmianie miejsca korzystania ze zwolnienia lekarskiego należy powiadomić pracodawcę niezwłocznie, a najpóźniej w ciągu 3 dni od zmiany, zgodnie z art. 59 ust. 5d i 5e ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Można tego dokonać w sposób ustalony u pracodawcy, a jeśli takiego sposobu nie ustalono, wówczas pracownika informuje pracodawcę o zmianie miejsca korzystania ze zwolnienia lekarskiego:
- telefonicznie,
- osobiście,
- przez inną osobę,
- elektronicznie: e-mailem lubSMS,
- listem – w takim przypadku liczy się data stempla pocztowego.
Wyjazd zagraniczny w trakcie zwolnienia lekarskiego
W myśl obowiązujących przepisów, pracownik może w trakcie zwolnienia lekarskiego wyjechać za granicę, jeśli powiadomi o tym fakcie ZUS i pracodawcę w odpowiednim terminie i pod warunkiem, że jego pobyt za granicą będzie służył powrotowi do zdrowia, a lekarz wyrazi zgodę na taki wyjazd.
Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyrok z dnia 26 marca 2009 r., sygn. akt OSK715/08, dotyczącym strażaka, który na zwolnieniu lekarskim wyjechał do Hiszpanii. W wyroku Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że wyjazd za granicę „nie stanowił (…) niewłaściwego korzystania ze zwolnienia, skoro pobyt w Hiszpanii wiązał się z systematycznymi zabiegami rehabilitacyjnymi i masażami zapewnionymi przez organizatorów wyjazdu, z indywidualnym harmonogramem wyjazdu uwzględniającym konieczność leczenia (…). Dodatkowo w materiale dowodowym znajduje się przepisana skarżącemu w Hiszpanii recepta na leki, potwierdzająca fakt korzystania z opieki medycznej podczas wyjazdu, która nie była kwestionowana przez nikogo, a potwierdzająca fakt wykorzystania wyjazdu nie tylko w celu odpoczynku, ale również w celu powrotu do zdrowia tj. zgodnie z zaleceniami medycznymi”.
Nowość w księgarni PCDK: Formy wsparcia dla pracodawców i przedsiębiorców w ustawie o rynku pracy i służbach zatrudnienia Zapraszamy do zamawiania!
Poznaj najbliższe szkolenia z kadr i płac
Temat | Start | Forma | |
---|---|---|---|
Prawo pracy w praktyce 2025/2026 - nowe przepisy, nowe obowiązki, nowe ryzyka | 11 września 2025 | On-line | |
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców - planowane i aktualne przepisy na 2025 rok | 11 września 2025 | On-line | |
Czas pracy kierowców w 2025 roku (z pakietem mobilności) | 15 września 2025 | On-line | |
Zmiany w prawie pracy 2025/2026 – aktualizacja przepisów, luka płacowa, nowe przepisy o ochronie zdrowia | 16 września 2025 | On-line | |
Wynagrodzenia w praktyce 2025 | 16 września 2025 | On-line |