czwartek, 04 wrzesień 2025 15:55

Gdzie można chorować, czyli zmiana adresu podczas zwolnienia lekarskiego

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wie, gdzie „chorujesz” – a jeśli się przeprowadzisz choćby na kilka dni i tego nie zgłosisz, możesz stracić zasiłek. Sprawdź, kiedy i komu należy przekazać informację o zmianie miejsca pobytu podczas L4, jak wygląda kontrola ZUS i czy możesz legalnie wyjechać za granicę.

W związku z tym, że w systemie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych figuruje adres zameldowania pacjenta, a nie rzeczywistego zamieszkania, ubezpieczony, zgodnie z art. 59 ust. 5d ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ma obowiązek podać lekarzowi przy wystawianiu zwolnienia lekarskiego adres pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy, jeżeli adres udostępniony na profilu informacyjnym wystawiającego zaświadczenie lekarskie lub znajdujący się w dokumentacji medycznej ubezpieczonego różni się od adresu pobytu w okresie czasowej niezdolności do pracy.

Oznacza to, że pacjent, który na czas choroby zmieni adres zamieszkania, w związku z chorobą zmuszony jest przenieść się do rodziny, podczas wizyty lekarskiej powinien zgłosić to i upewnić się, że właściwy adres trafi do elektronicznego zwolnienia lekarskiego (eZLA). Miejsce rekonwalescencji podlega kontroli ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zmiana adresu podczas zwolnienia lekarskiego – obowiązek wobec ZUS

W sytuacji, gdy pacjent w trakcie korzystania ze zwolnienia lekarskiego decyduje się zmienić miejsce pobytu, zobowiązany jest zgłosić zmianę adresu w ciągu trzech dni do Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w myśl art. 59 ust. 5e ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz rozporządzenie Ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

Zgłoszenia zmiany miejsca pobytu podczas choroby pacjent może dokonać:

  • telefonicznie,
  • przez Internet – za pomocą formularza POG (pismo ogólne do ZUS) w systemie PUE ZUS,
  • osobiście – w placówce ZUS.

Kontrola Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Miejsce rekonwalescencji pacjenta podlega kontroli ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podobnie jak zasadność wystawionego zwolnienia lekarskiego i faktyczną czasową niezdolność do pracy ubezpieczonego. Taką możliwość dopuszcza art. 59 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

W trakcie kontroli lekarze orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mają prawo:

  • przeprowadzić badanie lekarskie ubezpieczonego:
    • w wyznaczonym miejscu, np. w placówce ZUS
    • w miejscu jego pobytu;
  • skierować ubezpieczonego na badanie specjalistyczne przez lekarza konsultanta ZUS;
  • zażądać od wystawiającego zaświadczenie lekarskie udostępnienia dokumentacji medycznej dotyczącej ubezpieczonego, która stanowi podstawę wydania zwolnienia lekarskiego lub udzielenia wyjaśnień i informacji w sprawie;
  • zlecić wykonanie badań pomocniczych, np. laboratoryjnych lub obrazowych.

Ubezpieczony ma obowiązek udostępnić swoją dokumentację medyczną podczas kontroli.

W przypadku, gdy lekarz orzecznik ZUS przeprowadzając kontrolę nie zastanie danej osoby pod zgłoszonym adresem, stwierdza, że dana osoba niewłaściwie wykorzystuje zwolnienie, co z reguły skutkuje odebraniem zasiłku chorobowego.

Zmiana adresu podczas zwolnienia lekarskiego - obowiązek wobec pracodawcy

O zmianie miejsca korzystania ze zwolnienia lekarskiego należy powiadomić pracodawcę niezwłocznie, a najpóźniej w ciągu 3 dni od zmiany, zgodnie z art. 59 ust. 5d i 5e ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Można tego dokonać w sposób ustalony u pracodawcy, a jeśli takiego sposobu nie ustalono, wówczas pracownika informuje pracodawcę o zmianie miejsca korzystania ze zwolnienia lekarskiego:

  • telefonicznie,
  • osobiście,
  • przez inną osobę,
  • elektronicznie: e-mailem lubSMS,
  • listem – w takim przypadku liczy się data stempla pocztowego.

Wyjazd zagraniczny w trakcie zwolnienia lekarskiego

W myśl obowiązujących przepisów, pracownik może w trakcie zwolnienia lekarskiego wyjechać za granicę, jeśli powiadomi o tym fakcie ZUS i pracodawcę w odpowiednim terminie i pod warunkiem, że jego pobyt za granicą będzie służył powrotowi do zdrowia, a lekarz wyrazi zgodę na taki wyjazd.

Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyrok z dnia 26 marca 2009 r., sygn. akt OSK715/08, dotyczącym strażaka, który na zwolnieniu lekarskim wyjechał do Hiszpanii. W wyroku Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że wyjazd za granicę „nie stanowił (…) niewłaściwego korzystania ze zwolnienia, skoro pobyt w Hiszpanii wiązał się z systematycznymi zabiegami rehabilitacyjnymi i masażami zapewnionymi przez organizatorów wyjazdu, z indywidualnym harmonogramem wyjazdu uwzględniającym konieczność leczenia (…). Dodatkowo w materiale dowodowym znajduje się przepisana skarżącemu w Hiszpanii recepta na leki, potwierdzająca fakt korzystania z opieki medycznej podczas wyjazdu, która nie była kwestionowana przez nikogo, a potwierdzająca fakt wykorzystania wyjazdu nie tylko w celu odpoczynku, ale również w celu powrotu do zdrowia tj. zgodnie z zaleceniami medycznymi”.

Nowość w księgarni PCDK:  Formy wsparcia dla pracodawców i przedsiębiorców w ustawie o rynku pracy i służbach zatrudnienia Zapraszamy do zamawiania!

 

strzalka
Poznaj najbliższe szkolenia z kadr i płac