wtorek, 13 kwiecień 2021 13:23

Przebranżowienie, przekwalifikowanie, zmiana zawodu – konieczność czy krok na ścieżce rozwoju

Przebranżowienie, przekwalifikowanie, zmiana zawodu to decyzje niełatwe, zwłaszcza, gdy wymagają znacznego nakładu pracy, czasu, środków i reorganizacji każdej płaszczyzny dotychczasowego życia. I choć z badań wynika, że ludzie podejmują się takich wyzwań, to nie zawsze zmiana zawodu, branży czy kwalifikacji gwarantuje sukces. Obecny rynek rzeczywiście wypełniony jest szerokim wachlarzem zawodów, kwalifikacji i branż. Do tego dostępne są liczne narzędzia, które wspierają zmianę branży, zawodu czy kwalifikacji: od bezpłatnych szkoleń, staży, poprzez coaching personalny, doradztwo zawodowe, aż po możliwość uzyskania środków z funduszy Unii Europejskiej czy z Funduszu Pracy, np. na rozpoczęcie własnej działalności lub nabycie nowych kwalifikacji.

faktura elektronicznaPrzyczyn, dla których decydujemy się na zawodową rewolucję, jest sporo: czasem decyzje te podyktowane są wymaganiami rynku pracy, który bezlitośnie rozwija się, zmienia dynamikę i pędzi do przodu w nowych kierunkach, wymuszając na pracownikach elastyczność i nieustanne dostosowywanie się do tych zmian; czasem ta decyzja to konieczność, która gwarantuje środki do życia; czasem to subiektywne pragnienie i potrzeba zmiany. Niekiedy przyczyny te wręcz kumulują się. Nie sposób wymienić wszystkie. Do najważniejszych zaś należy:

 

  • zmiana struktury rynku - brak zapotrzebowania na dane towary i usługi

Ostatnie kilkadziesiąt lat pokazuje, jak bardzo zmieniła się gospodarka, struktura rynku i zapotrzebowanie na niektóre towary i usługi. Przejście od gospodarki industrialnej do informacyjnej spowodowała, że niektóre zawody, kwalifikacje i branże zanikają (np. szewc, krawcowa), bo nie ma zapotrzebowania na nie, a towary i usługi, które oferowały, są dostępne w innej formie i w bardziej atrakcyjnej cenie. Osoby o takich niszowych zawodach, kwalifikacjach pozostają więc bez środków do życia, a zmiana branży, kwalifikacji czy zawodu jest dla nich konieczna z uwagi na zapewnienie sobie środków do życia.

 

  • status – osoba bezrobotna

Zmiany gospodarcze pociągają za sobą przekształcanie się całych sektorów. Oznacza to, że niektóre zakłady pracy nie są w stanie podołać takim wyzwaniom i decydują się na zakończenie działalności; inne zaś, aby się utrzymać na rynku, zmuszone są zmienić branżę albo przynajmniej przenieść przedsiębiorstwo w region, gdzie istnieje zapotrzebowanie na dany towar czy usługę lub wytworzenie danego towaru lub usługi jest tańsze. W takich sytuacjach nie zawsze możliwe jest przekwalifikowanie kadry czy też przeniesienie zakładu pracy wraz z załogą w inną lokalizację. Pracownicy, których dotykają te zmiany, pozostają zatem bez pracy. Jedyną szansą na zatrudnienie jest więc zmiana zawodu, kwalifikacji albo branży.

 

  • brak kompetencji – nowe wymagania, większa elastyczność

Dynamika rynku pracy, pojawienie się nowych gałęzi przemysłu, nowych technologii, nowych branż powoduje, że bardzo szybko nabyte kompetencje stają się nieaktualne. Pracodawcy coraz częściej wymagają od pracowników ciągłego zdobywania i poszerzania wiedzy, uzupełniania jej o nowe obszary, nabywania nowych umiejętności i kompetencji. To sprawia, że osoby, które chcą utrzymać się na rynku pracy, zmuszone są do zachowania elastyczności, gotowości na przyswajanie nowych obszarów wiedzy, nowych kompetencji, często z dziedzin, z którymi nie mieli dotychczas do czynienia.

 

  • stagnacja w miejscu pracy - stres, brak motywacji, wypalenie zawodowe, brak możliwości rozwoju w obecnym miejscu pracy

Inną, dość powszechną przyczyną zmiany zawodu, kwalifikacji czy branży są niekorzystne warunki w miejscu pracy. W szczególności należą do nich: stres związany ze zbyt dużą ilością zadań albo koniecznością pracy pod presją czasu, występowanie zdarzeń o charakterze mobbingu lub dyskryminacji, brak stabilności zatrudnienia, brak czynników motywacyjnych, np. niskie wynagrodzenie, brak nagród, brak uznania przełożonych, konflikty z pracownikami lub przełożonym, zbyt długie wykonywanie tych samych zadań lub brak możliwości rozwoju. Czynniki te mogą wywoływać odczucie stagnacji i w efekcie prowadzić do wypalenia zawodowego.

 

  • większe wynagrodzenie

Jedną z najczęstszych przyczyn zmiany kwalifikacji czy branży jest czynnik finansowy. Brak odpowiedniego wynagrodzenia za wykonywaną pracę jest wystarczającym motywatorem do zmiany pracy na taką, która spełni oczekiwania finansowe, nawet jeśli zmiana ta wiąże się z koniecznością zmiany kwalifikacji, zawodu czy branży. A to wydaje się niewielkim wysiłkiem w porównaniu z benefitami, jakie można osiągnąć.

 

  • realizacja pragnień – zawód marzeń, niezależna forma zatrudnienia, rozwój osobisty

Zmiana branży, kwalifikacji czy zawodu może stanowić chęć zrealizowania pragnień, które do tej pory z jakiś powodów nie doszły do skutku. Może to być chęć podjęcia niezależnej formy zatrudnienia, chęć przekształcenia pasji w źródło dochodu, chęć wykonywania niżowego zawodu, potrzeba rozwoju osobistego w nowej dziedzinie albo potrzeba sprawdzenia się
w innych obszarach, prowadząca do odnalezienia własnej ścieżki kariery.

 

 

Od czego zacząć zmianę branży, kwalifikacji, zawodu?

Przede wszystkim od postawienia sobie jasnego celu i zastanowienia się, co naprawdę zamierzamy osiągnąć. Tak sprecyzowany cel pozwoli na określenie, czy rzeczywiście dana branża, kwalifikacje lub zawód interesują nas, czy spełniają nasze oczekiwania i czy jesteśmy gotowi zainwestować w to niezbędny czas i środki. Po drugie, sprawdzić należy, jakie posiadamy predyspozycje/umiejętności/zasób wiedzy w danej dziedzinie, a czego nam brakuje. Następnie, trzeba rozważyć, czy nasze założenia zawodowe mają szansę na sukces: warto dowiedzieć się, czy pracodawcy są zainteresowani pracownikami z takimi kwalifikacjami, czy taki zawód jest poszukiwany na rynku albo czy taka branża rozwinie się w pożądanym kierunku. Ponadto warto poszukać informacji wśród osób, które już pracują w tym zawodzie, branży i zapytać, jak wyglądają realia danego zawodu. Osoby takie mogą pomóc w sprecyzowaniu ścieżki kariery i poleci

odpowiednie narzędzie do realizacji celu. Poza tym, doświadczenie takich osób pozwoli uniknąć niepotrzebnych błędów. Ostatni etap to rozpoczęcie nauki i potwierdzenie zdobytych kwalifikacji lub zawodu.

 

W końcu każdy osiąga to w życiu, na co się odważy.