4 kluczowe ustawy dotyczące rynku pracy wchodzą w życie już 1 czerwca 2025!

Wprowadzane od czerwca przepisy dotyczą bardzo szerokiego zakresu tematycznego. Obejmują zagadnienia związane z:

• zatrudnianiem i zwalnianiem pracowników, prawami osób niepełnosprawnych i starszych pracowników (50+),
• współpracą pracodawców z Powiatowymi Urzędami Pracy (PUP) i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS),
• dofinansowaniami,
• karami finansowymi,
• dopłatami do wynagrodzeń,
• sposobami zawierania umów o pracę oraz uregulowaniami dotyczącymi legalności zatrudnienia.

Cztery kluczowe ustawy, które zmieniają zasady zatrudniania w Polsce

1. Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP (20 marca 2025, Dz.U. 2025 poz. 621) – kompleksowo reguluje zatrudnianie cudzoziemców, zapobiegając wyłudzeniom zezwoleń na pracę i chroniąc zarówno polskich pracowników, jak i obcokrajowców.
2. Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia (20 marca 2025, Dz.U. 2025 poz. 620) – zastępuje dotychczasową ustawę o promocji zatrudnienia, wprowadza nowe instrumenty wsparcia dla pracodawców i pracowników, m.in. dla osób po 50. roku życia oraz rolników.
3. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym RP (4 kwietnia 2025) – ma na celu uporządkowanie systemu wizowego, choć szczegóły będą dostępne po publikacji w Dzienniku Ustaw.
4. Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (24 kwietnia 2025, Dz.U. 2025 poz. 619) – modyfikuje przepisy dotyczące pobytu i zatrudnienia cudzoziemców w Polsce.

Zatrudnianie cudzoziemców – jasne i nowoczesne zasady

Ustawy stanowią realizację kamieni milowych zapisanych w Krajowym Planie Odbudowy. Zmiany, które wprowadzą, obejmą 340 powiatowych urzędów pracy, 16 wojewódzkich urzędów pracy, Państwową Inspekcję Pracy, Straż Graniczną, agencje zatrudnienia, instytucje szkoleniowe, Ochotnicze Hufce Pracy – i nie tylko.

Nowe ustawy porządkują i integrują przepisy dotyczące cudzoziemców, wprowadzając między innymi:

• obowiązek tłumaczenia umów o pracę zawieranych z cudzoziemcami na język polski przez tłumacza przysięgłego,
• wymóg posiadania przez pracodawcę uregulowanych zobowiązań wobec ZUS dla uzyskania zezwolenia na zatrudnienie cudzoziemca,
• możliwość prowadzenia niezapowiedzianych kontroli legalności zatrudnienia przez Państwową Inspekcję Pracy i Straż Graniczną,
• podwyższone kary finansowe za nielegalne zatrudnianie (od 3 000 do 50 000 zł),
• uprawnienia starostów do określania zawodów i prac, dla których nie będą wydawane zezwolenia w danym powiecie np. w przypadku zwolnień grupowych.

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Konieczność rejestracji w urzędzie właściwym ze względu na adres zameldowania, a nie faktycznego zamieszkania, była sporym utrudnieniem dla poszukujących zatrudnienia. To się zmieni. Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia likwiduje też ograniczenia wiekowe w dostępie do różnych instrumentów rynku pracy, np. do cieszącego się zainteresowaniem bonu na zasiedlenie. Dodatkowo niezależnie od okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych będzie on wypłacany w pełnej wysokości. Ustawa zakłada także wdrożenie nowego systemu teleinformatycznego, który umożliwi uzyskiwanie pomocy online, oraz zapewnienie lepszego dostępu do dobrej jakości ofert pracy.

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia zakłada też: wprowadzenie możliwości dofinansowania zatrudnienia emeryta; umożliwienie rejestracji w urzędach pracy rolnikom; objęcie priorytetową pomocą osób bezrobotnych z rodzin wielodzietnych oraz rodziców samotnie wychowujących dzieci; zwiększenie efektywności i dostępności Krajowego Funduszu Szkoleniowego; wprowadzenie pożyczki edukacyjnej w wysokości do 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP

Warto zaznaczyć, że w pierwszej kolejności ustawa zabezpiecza polskich pracowników, by nie byli narażeni na nieuczciwą konkurencję czy utratę pracy. Chroni także cudzoziemców przed nadużyciami i naruszeniami prawa. Przedsiębiorcom mierzącym się z niedoborami pracowników zapewnia z kolei przejrzyste i przyjazne przepisy. Jednym z najważniejszych założeń ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP jest przeciwdziałanie wyłudzeniom zezwoleń na pracę w celu wjazdu na terytorium strefy Schengen. Służyć temu ma przede wszystkim wprowadzenie nowych funkcjonalności w systemach informatycznych, zwiększenie roli publicznych służb zatrudnienia w procesie wydawania zezwoleń, a także lepsze połączenie systemów informatycznych różnych instytucji. To nie koniec. Ustawa daje starostom możliwość określenia listy zawodów i rodzajów pracy, w których zezwolenia na pracę cudzoziemcom zamierzającym podjąć zatrudnienie na terenie danego powiatu nie będą wydawane. Będzie to możliwe np. w sytuacji zwolnień grupowym lub likwidacji dużego zakładu pracy na terytorium danego powiatu. Nowy mechanizm zastąpi nieefektywną i uciążliwą dla pracodawców procedurę tzw. testu rynku pracy.

Wejście w życie czterech kluczowych ustaw już 1 czerwca 2025 r. to przełomowy moment dla polskiego rynku pracy. Nowe regulacje mają na celu uczynienie rynku bardziej przejrzystym, nowoczesnym i bezpiecznym dla pracowników, pracodawców oraz cudzoziemców zatrudnianych w Polsce. Zapewniają one lepszą ochronę praw pracowniczych, ułatwiają współpracę z urzędami oraz wprowadzają innowacyjne rozwiązania cyfrowe. Warto już teraz przygotować się na nadchodzące zmiany i zapoznać się z nowymi przepisami, aby sprawnie funkcjonować w nowej rzeczywistości rynku pracy.

Nowość w księgarni PCDK:  Formy wsparcia dla pracodawców i przedsiębiorców w ustawie o rynku pracy i służbach zatrudnienia Zapraszamy do zamawiania!

Poznaj najbliższe szkolenia z kadr i płac